CZYNNIKI ZAKŁÓCAJĄCE PRACĘ PRZEWODU POKARMOWEGO

Jednym z czynników, który zakłóca pracę przewodu pokarmowego, jest stres. Chcesz dowiedzieć się więcej o roli stresu w żywieniu – przeczytaj poniższy artykuł.

Za stres odpowiadają nadnercza, które wydzielają noradrenalinę. Noradrenalina zwiększa napięcie mięśni, w tym również komórek mięśni gładkich narządów wewnętrznych i naczyń krwionośnych zamykających zwieracze (takie czynności jak trawienie i wydalanie pokarmów są w tym momencie niepożądane) oraz podnosi ciśnienie krwi (co zwiększa przepływ krwi przez mózg).

Noradrenalina powoduje również, że powstaje więcej energii, co pozwala lepiej radzić sobie w nagłej sytuacji: zwiększa się poziom glukozy we krwi (glukoza jest uwalniana przez wątrobę, w której jest przechowywana w postaci glikogenu); we krwi zaczynają też krążyć kwasy tłuszczowe uwolnione z tkanki tłuszczowej; rozszerzają się oskrzela, aby umożliwić większe zużycie tlenu; akcja serca ulega przyspieszeniu, co powoduje, że energia i tlen szybciej docierają do mięśni. Ten mechanizm pozwala nam w realnym niebezpieczeństwie (stresie) uciekać lub walczyć.

Noradrenalina nie jest w stanie przedostać się do wnętrza komórek. Przekazuje sygnał za pomocą wapnia, co w konsekwencji wywołuje skurcze mięśni. Kiedy duże ilości wapnia wnikają do komórki, uwalniany jest jednocześnie magnez, co może prowadzić do jego niedoboru.

Komórki są wyposażone w wiele nośników, które starają się wychwycić jak największe ilości magnezu krążącego we krwi. Ale wychwyt ten nie jest całkowity i przy każdym stresie stężenie magnezu we krwi maleje.

Nerki, których zadaniem jest eliminacja resztek i utrzymanie we krwi stałych stężeń ważnych cząsteczek (takich jak składniki mineralne, witaminy, aminokwasy czy hormony), eliminują magnez z moczem, jeśli uznają, że jest go zbyt wiele.

Tak więc powtarzający się stres odpowiada za wypłukiwanie magnezu z moczem i zwiększa jego niedobór.

Z moich doświadczeń wynika, że nasza dieta dostarcza średnio 240 mg magnezu dziennie, podczas gdy zaleca się spożywanie około 360-400 mg magnezu na dobę.

Jak stres wpływa na przewód pokarmowy ?

W dzisiejszych czasach nasze dni wypełnia mnóstwo hałasu, korków ulicznych i innych frustracji. Tego rodzaju zakłócenia spokoju odbijają się w szczególny sposób na układzie pokarmowym. Cały przewód pokarmowy jest wtedy pobudzony, co może powodować aerofagię (zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego, polegające na połykaniu powietrza prowadzącym m.in. do odbijania), wzdęcia i biegunki.

Zwieracze się zamykają. Jeżeli dotyczy to odźwiernika, może to prowadzić do uczucia ciężkości w żołądku lub nawet niestrawności, w przypadku gdy pokarm zostanie tam zatrzymany. Jeśli chodzi o zwieracz odbytu, może to prowadzić do zaparć; drogi żółciowe także się zaciskają, powodując ból w prawej, górnej części brzucha, któremu czasami towarzyszy migrena.

Jak widać, popularne wyrażenie: „leży mi coś na wątrobie”, jest bardzo trafne. Ponadto samo jedzenie w warunkach stresu, tj. zbyt szybko, przy włączonym telewizorze lub na stojąco i w biegu – zakłóca czynność odźwiernika, zwieracza żołądka.

Wpływ stresu na przewód pokarmowy

Stres powoduje zwiększenie wydzielania gruczołów przewodu pokarmowego: przewód pokarmowy jest pobudzony, zwiększa się kwasowość.

Pod wpływem stresu ściany żołądka wydzielają więcej histaminy i gastryny: wydziela się więcej kwasu solnego i istnieje większe prawdopodobieństwo refluksu, kiedy żołądek się skurczy.

Pod wpływem stresu wydziela się również więcej serotoniny i substancji, która może powodować ból brzucha.

Stres powoduje, że do komórek wnika nie tylko więcej wapnia, ale i więcej żelaza. Żelazo ma działanie prozapalne i prooksydacyjne: w efekcie może dojść do przewlekłego stanu zapalnego, który sprzyja zaburzeniom pracy jelit. Jeśli się przedłuża, może doprowadzić do choroby Leśniowskiego-Crohna lub krwawienia z żołądka i jelit, a to z kolei może z czasem przejść w raka okrężnicy lub odbytnicy.

Stres i pobudzenie układu pokarmowego może powodować, że nie do końca strawione pokarmy będą zalegać w dużych ilościach w jelicie grubym, co oznacza nadmiar pożywki dla flory jelitowej. Powstała w ten sposób nierównowaga sprzyja stanom zapalnym.

O diecie przyjaznej dla przewodu pokarmowego napiszę w kolejnym artykule.

Sabina Budkiewicz

Źródła informacji u autorki artykułu.