Próchnica zębów to tak naprawdę choroba człowieka współczesnego. Powstaje kiedy szkliwo zębów atakuje kwas. Skąd kwas na zębach ? Otóż złe bakterie, które żyją na zębach, zwane Streptococcus mutans, żywią się glukozą i wydalają właśnie kwas. Kiedy zasypiasz po przegryzieniu np. batonika lub zjedzeniu czekoladek, a resztki cukru i karmelu masz wszędzie na zębach i pomiędzy nimi, Streptococcus mutans rzuca się na nie. Świętuje przez całą noc, wydalając mnóstwo kwasu.
Rano, po przebudzeniu, nie spostrzegasz nawet, że twoje zęby są trochę bardziej delikatne po nocy. Ten proces trwa. Ale w zależności od szczepu bakterii naturalnie obecnych w twojej jamie ustnej i w zależności od stanu szkliwa zębowego, może pojawić się próchnica. W lustrze jej nie widać, bo próchnica to nie są ciemne plamy, chyba, że w zaawansowanym stadium. Są to białe plamki, które stopniowo zmieniają kolor na brązowy. Jeśli natomiast zaboli cię ząb i, przyglądając się uważnie, zobaczysz ciemną dziurkę w zębie, to masz naprawdę duży problem. Biegnij do dentysty !
Ksylitol zapobiega próchnicy
Możesz wierzyć lub nie, te bakterie które uwielbiają glukozę, karmią się również ksylitolem, jeśli go im dostarczysz. Różnica polega na tym, że nie potrafią „strawić” ksylitolu. (w rzeczywistości nie potrafią dokonać jego fermentacji, bo w taki właśnie sposób bakterie metabolizują cukier). A zatem bakterie, które spożyły ksylitol, nie mogą się go pozbyć, ulegają zatruciu i giną. I tym sposobem liczba Streptoccocus mutans, które nosisz na zębach, może dzięki jedzeniu ksylitolu zmniejszyć się aż o 73%.
Ksylitol wzmaga również wytwarzanie śliny, która wymywa bakterie oraz wytwarza w jamie ustnej środowisko zasadowe (przeciwieństwo środowiska kwaśnego), chroniąc w ten sposób szkliwo zębowe, sprzyjając jego mineralizacji i zmniejszając próchnicę. Zostało to potwierdzone przez liczne badania prowadzone od lat 70. XX wieku.
Najnowsze badania nad ksylitolem wskazują, że jego pozytywne oddziaływanie na zęby nie jest ściśle związane ze spożytą ilością. Inaczej mówiąc „im więcej” wcale nie oznacza „tym lepiej”. Jest to dobra wiadomość, biorąc pod uwagę, że jest to drogi produkt.
A cóż to jest ten ksylitol ?
Jest to produkt całkowicie naturalny, który:
wygląda jak cukier (biały i krystaliczny),
smakuje jak cukier, jest nawet trochę słodszy. Można go więc stosować mniej; nie ma posmaku, jak większość „słodzików”,
w przeciwieństwie do stewii, można go stosować do wypieków.
Ale prawdziwą niespodzianką jest, że „cukier” ten:
jest skuteczny w walce z cukrzycą: prawie nie podnosi glikemii (poziomu cukru we krwi); jego indeks glikemiczny (IG) wynosi zaledwie 7;
nie powoduje tycia: zawiera o połowę mniej węglowodanów łatwo przyswajalnych niż cukier stołowy (sacharoza);
zmniejsza ryzyko próchnicy zębów, niszcząc bakterie, które atakują szkliwo zębowe.
A konkretnie … ?
Ksylitol jest alkoholem cukrowym otrzymywanym z brzozy.
Bądź spokojna/y, ksylitolem nie możesz się upić lub po jego częstym spożyciu zostać alkoholikiem. To co potocznie nazywamy „alkoholem”, jest jego szczególnym rodzajem: to etanol, czyli alkohol etylowy. Istnieją jednak inne liczne substancje zwane alkoholami, których działanie w niczym nie przypomina alkoholu etylowego.
To właśnie ksylitol (ale także sorbitol i mannitol), zwane „masowymi słodzikami”, gdyż można nimi zastąpić cukier w piekarnictwie, a nawet w cukiernictwie. Nie powinny być mylone ze sztucznymi substancjami słodzącymi, jak cyklamen czy aspartam, ani z naturalnym słodzikiem jak stewia, które mają słodki smak, ale nie są węglowodanami.
W niewielkich ilościach ksylitol znajduje się też w warzywach i owocach. Uważa się go więc za środek naturalny. Natomiast ksylitol dostępny w handlu to przeważnie ekstrakt z kory brzozy, otrzymywany w procesie przetwarzania włókien roślinnych – zwanych ksylanami – na ksylitol.
Ważna uwaga dla miłośników psów:
Ksylitol jest całkowicie nieszkodliwy dla człowieka, ale nigdy nie dawaj go psu ! Kiedy pies zje ksylitol, jego organizm błędnie bierze go za glukozę i zaczyna wytwarzać duże ilości insuliny, powodując gwałtowny spadek poziomu cukru we krwi, co może prowadzić nawet do śmierci zwierzęcia. Ponadto ksylitol ma fatalne skutki dla psiej wątroby.
Nietolerancja i działania niepożądane ksylitolu
Ogólnie rzecz biorąc, człowiek dobrze toleruje ksylitol, ale u niektórych osób może on wywołać proces fermentacji jelitowej, powodując gazy i biegunkę. Zwłaszcza osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego, powinny zachować czujność i zaczynać próbować ksylitol tylko wtedy, gdy mają w pobliżu … toaletę.
Jeśli zauważysz najmniejszy problem, rada jest prosta: zmniejsz spożycie, dopóki objawy nie ustąpią, a potem stopniowo zwiększaj dawkę, dając organizmowi więcej czasu na przyzwyczajenie się.
W dłuższej perspektywie spożycie ksylitolu nie stwarza żadnego zagrożenia.
Sabina Budkiewicz
Centrum Medyczne Gemini
ul. Młodzieżowa 35,
89-600 CHOJNICE
Telefony
52 39 740 33
52 39 674 87
rejestracjagemini@ promedchojnice.pl